به گزارش آی فیلم 2، در جنتری (تقویم) ایران، روز 25 ثور(اردیبهشت) به نام روز بزرگداشت «حکیم ابوالقاسم فردوسی» نام گذاری شده است.
در پیوند با بزرگی فردوسی شاید همین را گفتن بسنده باشد، که «شاهنامه» شالوده فرهنگ مردمان پارسی زبان را پی ریزی کرده و شناسنامه تاریخ و فرهنگ آنها می باشد.
به همین مناسبت «فردوس اعظم» شاعر و روزنامهنگار تاجیکستانی در یک مصاحبه در مورد اینکه مردم تاجیکستان از «شاهنامه» چه بهرهای گرفته و بردهاند و «شاهنامه» امروز چه تاثیری بر تاجیکستان دارد، سخن گفته است.
وی در پیوند با تاثیر و نفوذ «شاهنامه» در تاجیکستان گفت: پس از نشر نسخه ای از آن در شهر مسکو، تاجیکستان اولین کشوری بود که این اثر را در 9 جلد منتشر کرد و رمان استاد «ساتم الوغزاده» به نام «فردوسی» یکی از بهترین رمانها با زبان شیوا و روان تالیف شده است که در سال 1999 میلادی در ایران کتاب سال شد و بدین وسیله شاهنامه به طور عمیق و گسترده وارد زندگی مردم تاجیکستان گشت.
وی یادآوری کرد: شاهنامه پیش از آن هم از جایگاه والایی در تاجیکستان برخوردار بود؛ چنانچه می دانیم در زمان شوروی بر پایه داستانهای شاهنامه سه فلم، از جمله، داستان «رستم و سهراب»، «سیاوش» و «کاوه آهنگر»در «تاجیك فیلم» ساخته شد، که این فلم ها در نوع خود بینظیر بودند.
فردوس اعظم همچنین گفت: در تاجیکستان به نشان ارج گزاری به فردوسی بزرگترین كتابخانه آسیای میانه، که در شهر دوشنبه قرار دارد و همچنین، چندین كوچه و سرک و مراکز مختلف فرهنگی به یادش نامگذاری شدهاست. پس از فروپاشی شوروی نیز تندیس لنین که در میدان مرکزی شهر دوشنبه قرار داشت، برداشته شد و تندیس بزرگ فردوسی به جای آن نصب گردید.
وی ادامه داد: اخیرا هم دولت تاجیکستان به شهروندان خود پیشنهاد داده که برای فرزندانشان از شاهنامه نام برگزینند، که این اثر بهترین مرجع برای انتخاب نام می باشد.
این شاعر و روزنامهنگار شاهنامه را به عنوان هویت و شناسنامه فارسیزبانها، از جمله مردم تاجیکستان برشمرد و آن را آیینهای از فرهنگ و تاریخ و زبان و ادب نیاکان خواند که خرد و آگاهی، معرفت و جوانمردی، درستکاری و جنبههای مثبت انسانی را منعکس می كند.
وی در پاسخ به این پرسش که شاهنامه امروز چه تاثیری بر مردم تاجیکستان دارد، گفت: هرچند شاهنامه بزرگترین اثر است که پایههای زبان پارسی را محکم کرده است، اما متاسفانه از آن و جهانبینی فردوسی به آن گونهای که باید استفاده کرد، استفاده نمیکنیم. شاهنامه سرشار از حس وطن دوستی، فرهنگ دوستی، خردمندی و نیكوکاری است، ولی ما در اکثر اوقات تنها با دید شعاری به آن می نگریم.
شاعر تاجیکستانی ادامه داد: ما که ادعا میکنیم فارسی زبان هستیم، پس چرا نباید واژههای مناسب را انتخاب كنیم؟ زبان ما به شدت تحت تاثیر زبان روسی قرار گرفته است.
فردوس اعظم بر این باور است که دولت تاجیکستان به تنهایی نمیتواند وضع زبان ملی را بهبود بخشد و نیاز به همکاری با نهاد ها و سازمانهای زبان پژوه و واژه ساز دیگر کشورهای فارسیزبان دارد.
وی در پایان تاکید کرد: بهتر است دانشنامهای تالیف شود که واژگان و اصطلاحات رایج در هر سه کشور یعنی ایران و افغانستان و تاجیکستان را دربر بگیرد تا از هر گویشی بهترین واژهها را انتخاب كنیم.
ع ا / ح ح